Czym jest ocena ryzyka zawodowego

Wielu z nas pracuje w zawodach, które mogą negatywnie wpłynąć na nasze zdrowie, a czasem nawet życie. W przypadku takich stanowisk pracy, pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia jak największego bezpieczeństwa swoim pracownikom. Aby to zrobić, przeprowadza się właśnie tak zwaną ocenę ryzyka zawodowego.

Czym jest ocena ryzyka zawodowego? Na czym polega? Jak się ją przeprowadza? Kto to robi? I co jeszcze warto o tym wiedzieć? Na wszystkie te i inne pytania odpowiadamy poniżej. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.

Czym jest ocena ryzyka zawodowego?

Czym jest ryzyko zawodowe? Definicja Państwowej Inspekcji Pracy jest to: prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, które mogą powodować straty, a w szczególności wystąpienie u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych.

Ocena ryzyka zawodowego to z kolei systematyczne badanie, jakie zagrożenia w miejscu pracy mogą stanowić uraz albo pogorszenie zdrowia pracownika. To także weryfikacja, czy wspomniane zagrożenia można w jakiś sposób wyeliminować. Właściwa ocena ryzyka zawodowego może być przyczyną do usunięcia albo ograniczenia występujących zagrożeń w miejscu pracy.

Źródło: Pexels

Warto wiedzieć, że taka ocena jest obowiązkowa. Mówi o tym artykuł 266 Kodeksu pracy. Wskazuje, że każdy pracodawca jest zobowiązany do oceny i dokumentacji ryzyka zawodowego, które związane jest z wykonywanymi obowiązkami służbowymi. Pracodawca musi również zastosować potrzebne środki profilaktyczne, które są w stanie zmniejszyć ryzyko. Prawodawca nakłada również na niego obowiązek poinformowania o występującym ryzyku pracowników.

Artykuł 237a mówi poza tym: pracodawca konsultuje z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, w szczególności dotyczące oceny ryzyka zawodowego występującego przy wykonywaniu określonych prac oraz informowaniu pracowników o tym ryzyku.

Kto przeprowadza ocenę ryzyka zawodowego?

Na początku należy wspomnieć o tym, że żadne przepisu jasno nie wskazują, kto powinien przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego. Warto jednak pamiętać, że za prawidłowe przeprowadzenie takiej oceny odpowiedzialny jest pracodawca.

Gdy mowa o małych przedsiębiorstwach, kiedy pracodawca dobrze orientuje się w tego rodzaju działaniach, to ocenę ryzyka zawodowego pracodawca może przeprowadzić samodzielnie. W innych przypadkach zazwyczaj dokonują ją specjaliści do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy albo inni eksperci wewnętrzni.

Jak przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego?

Państwowa Inspekcja Pracy wskazuje, że ocena ryzyka zawodowego pracy powinna być przeprowadzana w prosty i nieskomplikowany sposób. Nie można zapominać przy tym o zasadach zdrowego rozsądku. Ocenę ryzyka zawodowego najczęściej przeprowadza się w pięciu krokach.

1. Zebranie wszelkich informacji, które potrzebne są do właściwego przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego. Zanim rozpoczniemy właściwe działania, zbierzmy takie informacje, jak: rodzaj stanowiska pracy, charakterystyka samych pracowników, wykorzystywane maszyny, potencjalne zagrożenia czy szkodliwe czynniki. Można również porozmawiać z personelem o ich stanowiskach pracy. Wszystkie te informacje z pewnością ułatwią przeprowadzenie całego procesu.
2. Identyfikacja zagrożeń. Teraz z kolei należy wskazać na zagrożenia, jakie mogą wystąpić na wszystkich konkretnych stanowiskach pracy. Co może to być? Chociażby ruchome części urządzeń i maszyn, głośny hałas czy duża wysokość. Warto wiedzieć, że na stronie Centralnego Instytutu Ochrony Pracy dostępne są karty charakterystyki zagrożeń zawodowych. Mogą one znacznie ułatwić pracę.
3. Oszacowanie ryzyka. W metodzie, z której pracodawcy korzystają najczęściej, chodzi o zastosowanie dwóch parametrów ryzyka. To stopień następstw, jakie występują na stanowisku pracy zagrożeń i prawdopodobieństwa, z jakimi te skutki mogą wystąpić.
4. Określenie działań eliminujących albo ograniczających ryzyko zawodowe. To etap, którego celem jest eliminacja największych zagrożeń, jakie mogą wystąpić na danym stanowisku pracy. Działania eliminacyjne, które dotyczą niedopuszczalnie wysokiego ryzyka, muszą być przeprowadzone natychmiastowo. Później eliminujemy ryzyko średnie i ostatecznie – ryzyko małe.
5. Dokumentowanie wyników oceny ryzyka zawodowego. Dokumentacja ta powinna uwzględniać wszystkie czynniki, które wskazane zostały w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W dokumencie należy więc wspomnieć o ocenie stanowiska pracy, wynikach z oceny ryzyka zawodowego i niezbędnych środkach profilaktycznych. Oczywiście należy również podać datę oceny i dane osoby, która przeprowadziła ocenę ryzyka zawodowego.

Źródło: Pexels

Ocena ryzyka zawodowego –  przykłady

Kiedy szczególnie powinno się przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego w firmie?

• Gdy formowane są nowe stanowiska pracy.
• Kiedy prowadzane są zmiany na stanowiskach pracy (chociażby technologiczne).
• Gdy przeorganizowaniu uległy wymagania i przepisy, odnoszące się do ryzyka zawodowego.
• Kiedy stwierdzono, że stosowane obecnie środki profilaktyczne są nieskuteczne.

1 comment